Zundapp KS 601 1953
Het jaar '53. Net als de rest van de wereld likt Duitsland zijn littekens van de Tweede Wereldoorlog. Op 7 januari kondigt President Harry Truman aan dat de Verenigde Staten van Amerika een waterstofbom ontwikkeld heeft. Op 20 januari van datzelfde jaar neemt Eisenhower de macht van hem over. Ook in de Sovjet Unie gebeuren er machtswissels. Na de dood van Stalin wordt Malenkov er minister-president.
In de zomer van dat jaar wordt ook Elizabeth II tot koningin van het Verenigd Koninkrijk gekroond en wordt de oorlog van Korea beëindigd. In België wordt de zelfhulpgroep de Anonieme Alcoholisten opgericht in de Brusselse Marollen en Zundapp heeft ondertussen zijn 300.000ste motor aan de man gebracht.
Het exemplaar van de KS 601 die we hier voorstellen werd in 1953 afgeleverd maar was als model reeds in 1951 de KS 600 komen aflossen. De motor had niet het voor Zundapp intussen karakteristiek geworden plaatstalen kader maar wel een buizenframe, bezat plunjer achtervering en een telescopische voorvork.
De motor was met een zweefzadel uitgerust en eenzelfde voorziening kon optioneel ook op het bagagerekje boven het achterspatbord worden vastgemaakt. Het plaatwerk was gevormd naar de laatste mode; er werden overal ronde, organisch aandoende vormen gebruikt in tegenstelling tot de vooroorlogse designs die veelal als rechtlijnig en hoekig worden ervaren. Ook de vorm van de krachtbron is met dezelfde vriendelijk afgeronde lijnen neergezet. De luchtgekoelde viertakt boxermotor heeft twee cilinders en maakt gebruik van kopkleptechniek. Opmerkelijk voor die tijd is dat elke cilinder gevoed werd door een aparte carburator.
De motor had een boring en slag van 75 op 76,6 millimeter en had dus een zo goed als vierkante boring en slagverhouding. De cilinderinhoud was 597cc en daarmee bleek de twin 28 pk sterk bij 4.700 krukasomwentelingen per minuut. Gebruik makend van de vier verhoudingen tellende versnellingsbak en een cardanas was de Zundapp KS 601 goed voor een topsnelheid van 140 kilometer per uur. Helemaal niet slecht voor een straatmotor die droog 224 kilogram woog en beschikte over een veeleer beperkt vermogen!
Toch kon het blijkbaar nog beter. Gedreven door een verwoede concurrentiestrijd - onder andere met BMW - bracht Zundapp in '54 de 34 pk sterke Sport-versie van de KS 601 uit. Die motor bleek voor BMW in de jaren die daarop volgden in de terreinwedstrijden een harde noot om kraken; de Zundapp was in de zijspanklasse goed voor een reeks van titels zowel in handen van fabrieks- als privé-piloten. De Zundapp KS 601 werd zowel door de particuliere klanten als de overheden goed gesmaakt. De lindegroene uitvoeringen waren voor de civiele gebruikers, terwijl zwarte en donkergroene exemplaren hun weg vonden naar het leger en de douane. Voor de Amerikaanse markt werd een wijnrode versie uitgebracht. En natuurlijk werd de motor zowel zonder als met zijspan ingezet voor de meest diverse opdrachten.
Heel speciaal is de middenbok van de KS 601. Die heeft een ratelmechanisme waarmee het achterste van de motor naar believen hoger of lager kan worden gezet. Een niet te verwaarlozen handige bijkomstigheid van deze middenbokconstructie is dat de motor zich hiermee zeer gemakkelijk laat opbokken. Bepaald niet onbelangrijk bij een motor als deze Zundapp die van huis uit niet van een jiffy (een zijstandaard) was voorzien.
Succesvol en technisch interessant hebben de KS 601 en de daarvan afgeleide modellen echter de jaren '50 niet overleefd. Toen de Zundapp-motorproductie naar München verhuisde, werd de bouw van de KS 601 definitief gestaakt. Daarmee viel voor Zundapp ook het doek over de periode waarin het merk zware tweecilinder viertaktmotoren maakte. Jammer, zeker als men ziet waar de toenmalige concurrentie - BMW om maar de naam te noemen - nu staat… Met dank aan Gerard Vercoutere van Veteraanmotoren Houtland voor het ter beschikking stellen van zijn motor voor de fotosessie.
