10% meer gemotoriseerde tweewielers = 40% minder file!
Misschien heb je je al eens de vraag gesteld wat er zou gebeuren mochten meer mensen gebruik maken van een gemotoriseerde tweewieler om hun woon/werk trajecten te doen. Dat dit een positieve invloed zou hebben op de verkeerstroom en de lengte van de files ligt voor de hand. Hoe groot het verschil zou zijn laat zich echter minder gemakkelijk raden.
Meten is weten heeft men bij de Febiac motorafdeling in dit verband terecht gedacht, en om de invloed te laten analyseren heeft de sectie een studie besteld bij Transport & Mobility Leuven. Niet toevallig is dat het studiebureau waar ook – onder andere – Staatssecretaris voor Mobiliteit Etiennne Schouppe zijn informatie haalt. Qua geloofwaardigheid kan dat tellen, zeker als het erop aan komt de politici en overheidsinstanties met hun neus op de feit te drukken dat gemotoriseerde tweewielers een wezenlijke oplossing bieden voor het fileprobleem dat dagelijks zowel de economie als de burger van dit land handen vol geld kost. Om maar niet over de impact van die files op het milieu te spreken. De auto-industrie mag dan wel bij hoog en bij laag beweren dat hun wagens "groen" zijn, eens hun producten in de file aanschuiven stoten ze zonder dat daar rendement voor terugkomt hopen vervuiling uit. Daar kan nu eenmaal geen enkele Euro norm, hoe hoog die ook is, aan verhelpen. Maar dat terzijde. Wat volgt is de conclusie van de studie die Transport & Mobility Leuven in opdracht van de motorafdeling van Febiac heeft uitgevoerd. En die conclusie spreekt voor zich! De bestudeerde case-study: het traject Leuven-Brussel
Transport & Mobility Leuven heeft onderzocht wat het zou betekenen indien op filegevoelige wegen pendelaars meer gebruik zouden maken van gemotoriseerde tweewielers. Voor het onderzoek onderzochten zij het traject Leuven-Brussel op de E40 tijdens de ochtendspits , gebruik makend van de verkeerstellingen op een gewone werkdag in de maand mei van dit jaar. Vandaag ontstaat de file op dat traject rond 6u40 ter hoogte van Sterrebeek. De file groeit snel aan, waardoor de reistijd op het traject Leuven-Brussel toeneemt. Om 7u50 staat de staart van de file ter hoogte van Leuven. Een ritje Leuven-Brussel duurt dan haast een kwartier langer dan buiten de spits. Vanaf 8 uur begint de file langzaam op te lossen, om 9u10 is de file verdwenen. In dit referentiescenario dat voor de studie is genomen, tellen wij in totaal 1925 voertuigverliesuren per dag. Dat is de tijd die door alle voertuigen samen werd verloren. Wanneer we op dit traject en tijdens deze spitsperiode 10% van de auto's vervangen door motorfietsen of scooters, dan zijn de effecten op de file sprekend. De file vormt zich nog steeds in Sterrebeek om 6u40, maar ze groeit duidelijk minder snel aan en ze reikt ook minder ver, ergens tot halverwege Sterrebeek en Bertem. Het tijdverlies bedraagt nooit meer dan 6 minuten en de file is veel sneller opgelost, al om 8u30 is ze verdwenen. In dit scenario tellen we 706 verliesuren, een reductie van liefst 63%! Indien we – enigzins ambitieus - niet 10% maar 25% van de auto's zouden vervangen door motorfietsen, dan is er van files, van verliestijden en van filekost al helemaal geen sprake meer... Rekening houden met het aanzuigeffect Bij het bepalen van de impact van deze vrijwillige modal shift van auto naar motor, wordt rekening gehouden met een aanzuigeffect op het hoofdwegennet. Omdat verplaatsingen op het hoofdwegennet aantrekkelijker worden, zal gemiddeld genomen ongeveer 2% extra verkeer worden aangetrokken, zo leert het onderzoek. Met andere woorden: wie tot nu toe de hoofdwegen vermeed en koos voor het onderliggende wegennet (inclusief het hinderlijke sluipverkeer!), die zal meer geneigd zijn om de hoofdwegen te gebruiken. Rekening houdend met dit aanzuigeffect, treedt voor de case study Leuven-Brussel een reductie in voertuigverliesuren op van 40% t.o.v. het referentiescenario. We kunnen dit onderzoek ook extrapoleren naar het gehele hoofdwegennet en daarvoor indicaties opmaken. Extrapoleren we dit cijfer naar het volledige hoofdwegennet, dan kunnen in België dagelijks 15.000 voertuigverliesuren worden uitgespaard, wat equivalent is met een totale tijdsbaat van ongeveer 350.000 € per dag. Andere positieve effecten Naast de enorme winst die wordt geboekt op het vlak van beperking van de fileuren en de filekost, vaart ook het milieu wel bij de modale verschuiving van auto naar gemotoriseerde tweewieler. Een recente motorfiets stoot immers minder schadelijke stoffen uit dan een gemiddelde personenwagen en ook de uitstoot van CO2 is kleiner. De totale externe emissiekost (de omrekening van milieubelasting in kost voor de maatschappij) van motorfietsen ligt 21% lager dan die van een gemiddelde personenwagen. In het scenario dat hierboven werd ontwikkeld, ligt de totale emissiekost 6% lager wanneer 10% van de auto's wordt vervangen door motorfietsen. 1% hiervan kan worden toegeschreven aan de vervanging van auto's door motorfietsen zelf, 5% is het gevolg van de vlottere verkeersafwikkeling. In de toekomst zal deze (nu nog vrij beperkte) milieuwinst gevoelig toenemen wanneer respectievelijk in 2014 (Euro 3), 2017 (Euro 4) en 2020 (Euro 5) nieuwe en steeds strengere emissienormen voor motorfietsen van kracht worden. Laat ons tenslotte ook het voordeel voor de gebruiker zelf niet vergeten: op fiscaal vlak zijn gemotoriseerde tweewielers zeer interessant in het woon-werkverkeer en het professioneel gebruik. Motorfietsen, maar ook hun toebehoren en uitrusting (zoals veiligheidskledij) en hun onderhoud zijn immers voor 100% fiscaal aftrekbaar! Aandachtspunt: de veiligheid Toch mogen wij niet blind zijn voor eventuele negatieve gevolgen van deze modal shift. De veiligheid is er daar een van. FEBIAC is daarom al veel langer pleitbezorger van onder andere een goede rijopleiding en van een goede regeling van het rijden in en tussen de files. Dat laatste is inmiddels op wettelijk vlak geregeld, en ook een hervorming van het rijbewijs staat op stapel. Daarnaast is het een feit dat een grotere aanwezigheid van tweewielers in het verkeer een bewustwording creëert bij de automobilist: door meer motorrijders te zien, wordt er met hen ook meer rekening gehouden. Het kan het wederzijds begrip en respect op de weg alleen maar bevorderen. Besluit: Indien 10% van alle autopendelaars op de hoofdwegen de auto inruilt voor een motor of scooter, dan wordt het aantal verliesuren in de file dagelijks met 15.000 uur beperkt en daalt de filekost met 350.000 euro per dag. Files worden korter en lossen sneller weer op. Bovendien treedt er een aanzuigeffect op naar de hoofdwegen dat het onderliggende wegennet ontlast en dat sluipverkeer beperkt. De studie van Transport & Mobility Leuven laat slechts één conclusie toe: gemotoriseerde tweewielers zijn een efficiënt, haalbaar en schoon alternatief voor de auto en zijn een onmisbaar onderdeel van congestiebestrijding op onze wegen.
Tot zover het rapport over de gemaakte studie. Met deze onomstotelijke bewijzen voor ogen kan men zich de vraag stellen welke politieker nu opportunist genoeg zal zijn om in de vacant staande zetel te springen die hem of haar heel wat voorkeurstemmen kan opleveren. Om maar meteen duidelijk te zijn, wie als boegbeeld wil fungeren om deze voorspellingen in de praktijk te betrachten kan zijn imago danig oppoetsen en zich op de borst slaan voor het nastreven van de volgende "edele" doelen: -Het oplossen van het fileprobleem. -De verhoging van de leefkwaliteit. -Het terugdringen van milieuvervuiling. -Het bereiken van een enorme, dagelijks terugkerende besparing op fossiele brandstoffen. -Het terugdringen van de vervoerskosten voor zowel de industrie als de particulier met een geschatte waarde aan tijdsbaat alleen al van plusminus 350.000 € per dag. -Het terecht steunen van de motorindustrie die heel wat landgenoten tewerk stelt. Geef toe, in een politiek landschap dat de laatste jaren op gebied van geloofwaardigheid harde klappen heeft moeten incasseren toch wel een insteek om serieus te overwegen?!