Zone Rouge Yamaha R1 endurance racer 2010
Op 1 april stelde het Zone Rouge raceteam zich, ten huize van de Yamaha importeur voor Belgie, voor aan de pers. Het equipe heeft als doel deel te nemen aan de 2010-editie van de endurance race te Le Mans. Een hele opgave want het moet zich weten te kwalificeren voor de wedstrijd. De race, die in 2009 van de teams minder belangstelling genoot, staat namelijk blijkbaar terug waar hij hoort: bovenaan de lijst van de endurance-wedstrijden met een daaraan verbonden groot deelnemersveld.
Het team, dat voor zijn Le Mans avontuur geleid wordt door Michel Nickmans, zal gebruik maken van een Yamaha-racemotor die opgebouwd werd op basis van een 2008 Yamaha R1. De motor, die naast Nickmans bestuurd zal worden door Fabian Legrelle (ja, broer van), Wim Vandenbroecke en Philiphe Cuypers (reservepiloot), is in de werkplaatsen van Zone Rouge, de Yamaha dealer te Andenne, opgebouwd aan de hand van een schat aan race-ervaring. Om daarover het fijne te weten gingen we op bezoek bij het team, terwijl de laatste voorbereidingen plaatsvonden. Michel Nickmans, niet alleen teamleider maar ook technisch toeverlaat, gidste er ons rond in de wondere wereld van de endurance-motorfietstechniek.
De reden waarom men voor een 2008 R1 als basis heeft gekozen, ligt vooral aan het feit dat men bij Zone Rouge enorm veel ervaring heeft met deze motor. Een heel belangrijk punt bij endurance racen, want een motor een etmaal lang het beste van zichzelf laten geven, is heel anders dan hem over een veeleer beperkte afstand en raceduur over de baan jagen. Een aangepaste tuning, gebaseerd niet op van horen zeggen maar op eerdere ervaringen, is dan ook nodig om de motor zowel competitief als betrouwbaar te maken.
Ging men bij de opbouw van de racer uit van een standaard R1, 't mag niet betwijfeld worden dat er enorm veel aanpassingen zijn doorgevoerd. De voorvork is bijvoorbeeld in zijn geheel vervangen door een peperduur exemplaar van Öhlins dat geassisteerd wordt door een Toby-stuurdemper. Speciale voorzieningen aan die voorvork, waaronder bredere balhoofdplaten, zorgen ervoor dat er razendsnelle wielwissels kunnen worden uitgevoerd. De radiale remklauwen van Brembo zijn om dezelfde reden voorzien van speciaal aangepaste remblokken die tijdens die wielwissels netjes op hun plaats blijven zitten. De afmetingen van de Brembo-remschijven zijn ook al niet standaard. Er zijn 299 millimeter remschijven nodig om het wisselsysteem, dat wat betreft werking sterk lijkt op klapdeuren, vlekkeloos te laten werken.
Omdat ook achteraan snel en accuraat andere wielen moeten gemonteerd worden tijdens de race is ook daar één en ander ingrijpend gewijzigd. De Yamaha-achtervork heeft plaats moeten maken voor een speciaal ontwikkeld exemplaar dat bovendien iets langer is dan initieel door Yamaha bedacht. De wielbasis is 15 millimeter langer geworden, ondanks het feit dat de vorkbenen - vanuit de rijrichting bekeken - dichter bij het balhoofd zijn gebracht.
De brandstoftank is een 24 liter aluminium exemplaar dat niet alleen twee snelvulopeningen heeft, maar ook een grotere tankinhoud dan het standaard exemplaar. De tank zelf is gemaakt uit slechts twee aluminium schalen die met de nodige zorg aan elkaar zijn gelast. Minder lassen, minder kans op lekken, zo is dat. Het standaard frame draagt verder stuurhelften, waarvan de stuurstangen snel kunnen vervangen worden. De remleidingen zijn voorzien van snelsluitingen, waardoor de hoofdremcilinder snel van de klauwen kan gescheiden worden zonder dat daarna de zaak ontlucht dient te worden. Een voetsteunset van Valtermoto is aan de linkerkant gecombineerd met een schakelsysteem van Dynojet. In combinatie met het Yec race motormanagement schakelt dat systeem de motor uit gedurende 2/1000ste van een seconde, waardoor er volgas en zonder koppeling kan opgeschakeld worden. De eveneens van Yec afkomstige speciale kabelboom zorgt verder voor alle benodigde elektrische contacten en een standaard batterij zorgt voor de benodigde buffer stroom. Een kleinere batterij, van het kaliber dat bij Superbike racers wordt gebruikt, is in dit geval niet bruikbaar. Een endurance racer heeft meer stroom nodig, onder andere om de benodigde lichten te voeden. In het geval van de Zone Rouge racer zijn dat de standaard koplampen die met Philips Xenon lampen zijn uitgerust.
Om de Marchesini-wielen zijn Pirelli-banden gelegd, de achterschokbreker is een race exemplaar van Öhlins en de stroomlijndelen zijn gemaakt van met glasvezel versterkt polyester. De motor weegt raceklaar net onder de 200 kilogram en heeft een topvermogen van om en bij de 198 pk aan de krukas. Belangrijk om weten is dat de manier waarop de motor zijn vermogen afgeeft, voorrang kreeg op het absolute topvermogen. Tussen de 11.000 en de 14.500 toeren per minuut is het vermogen dat de motor afgeeft nagenoeg constant, waardoor de pk's gemakkelijker aan de baan kunnen worden afgegeven. Nu ja, gemakkelijk… met die waarden is ook dat geheel en al relatief en boven het bevattingsvermogen van de doorsnee-motorrijder verheven. Om de krachtbron zo sterk te krijgen, is er natuurlijk heel wat moeten gebeuren. De viercilinder is dan ook volledig gedemonteerd en alle bewegende delen zijn volgens racespecificaties uitgebalanceerd. Ook de diverse spelingen zijn bijgewerkt met zowel oog voor vermogenswinst als bedrijfszekerheid. Op de krukas staan echter de originele drijfstangen met daarop de standaard zuigers en zuigerveren. Het gewicht van de zuigers is natuurlijk haarfijn gelijk gebracht en ook de drijfstangen hebben eenzelfde behandeling ondergaan. Een werk dat uitbesteed werd aan Roelofs, een in de Lage Landen wereldbekende tuner van motorfietsen.
De kanalen en de verbrandingskamers in de cilinderkop zijn ook bewerkt en er zijn andere nokkenassen gemonteerd. De brandstofinspuiting heeft een daaraan aangepast voedingspatroon, terwijl in de luchtfilterkast een One filterelement een plaatsje heeft gevonden. Het uitlaatsysteem komt van Leovinci, 't is een "works" exemplaar dat niet gewoon in de handel te koop is. De oliepomp daarentegen is standaard gebleven en de koeling van de olie gebeurt net als bij de standaard fiets door een warmtewisselaar. Die wisselt de temperatuur van de motorolie uit met die van het koelwater. Werkt plaatsbesparend, is oerdegelijk en is heel efficiënt. Over koeling gesproken; om de motor op zijn ideale temperatuur te houden - +/-75 graden koelwatertemperatuur - is er een grotere radiator gemonteerd. De koelcapaciteit ervan wijkt sterk af van wat met de standaard radiator haalbaar is. De motor blijft er tijdens de race ongeveer 30 graden koeler door en dat alleen al zorgt niet alleen voor een verhoogd prestatieniveau maar ook voor een vergrote betrouwbaarheid. De zaak snel maken is één ding, het blok snel houden en thermisch gezond laten functioneren, is minstens even belangrijk wil men de eindmeet halen.
De versnellingsbak is een speciaal exemplaar, waarvan de verhoudingen kunnen gewisseld worden. De bediening van de versnellingsbak is ter hoogte van de schakelstang versterkt uitgevoerd. De koppeling is van het "slipper" type en de slip ervan kan middels het monteren van verschillende diafragmaveren naar eigen inzichten aangepast worden. Een D.I.D. kettingset moet het vermogen naar het achterwiel overbrengen. Met een 2D datacaptatie systeem worden zowel de gedragingen van het rijwielgedeelte als de krachtbron onder het rijden geregistreerd. De opgeslagen gegevens zorgen ervoor dat de oorzaak van eventuele anomalieën achterhaald kan worden en er een betere afstelling kan uitgeprobeerd worden. Meten is weten, zeker in de moderne racerij.
Maar eerst moet er gas gegeven worden natuurlijk. Volgens Michel is deze endurance racer - indien perfect afgesteld - in de handen van een ervaren coureur ongeveer 5 seconden per ronde sneller dan een standaard Yamaha R1 met dezelfde piloot aan het stuur. Een "gewone" motorrijder zal echter beter en sneller uit de voeten kunnen met een standaard motorfiets. Een opluchting want zelfs een niet geheel op hetzelfde niveau staande versie van deze racer bouwen kost je - inclusief de aankoop van een nieuwe R1 - toch al snel plus minus 48.000 euro. Snel gaan; met centen alleen kom je er niet. Er is dus toch nog gerechtigheid in dit leven ;-D
