KTM 990 Adventure Dakar Edition 2011 testverslag

't Is alweer van 2003 geleden dat KTM zijn Adventure met LC4 tweecilinder motor in productie nam. De motor was voorafgaand uitvoerig getest in de meest veeleisende competities en deed het dan ook goed zowel op de weg als in de verkoopstabellen. De tijd staat echter niet stil. Zo groeide de cilinderinhoud van 950 naar 990cc en kwamen er diverse uitvoeringen op de markt.
De 990 Adventure Dakar Edition die we hier bespreken, is één van de drie 990 Adventure-modellen. De motor is gemakkelijk te herkennen aan zijn blauwe kleur, het feit dat hij van huis uit met oranje gekleurde valbaren is uitgerust. Wie hem van dichtbij bekijkt, merkt ook het ABS-systeem op evenals het feit dat de motor van een fraai, met Alcantara afgewerkt zadel is voorzien.
Verder heeft de motor de typische, onmiskenbare lijnen die de 990 Adventure-modellenlijn eigen is. Het design van het bodywork is opgebouwd uit hoofdzakelijk rechte lijnen, het motorblok zit zo goed als geheel verscholen achter het plastiek en er zijn twee tankdoppen aangebracht.
Het dashboard is sober van vorm maar geeft toch alle benodigde gegevens door aan de berijder. Tussen de tankdoppen is een klein compartiment aangebracht waarin je wat spulletjes kwijt kunt. De reden waarom dat opbergvak er zit is echter niet in eerste instantie voor die reden; de zekeringkast van de motor zit erin en kan dus in een oogwenk bereikt worden. Ongetwijfeld een overblijfsel van zijn competitiejaren maar ook de dag van vandaag nog niet te versmaden, zo lijkt ons.
De constructie van de 990 Adventure Dakar Edition is typisch KTM. Het stalen buizenframe draagt een upside down voorvork en een aluminium achtervork, welke middels een monoshock veerelement in toom wordt gehouden. Zowel de voorvork als de achterschokdemper zijn van White Power afkomstig, de vermaarde veringspecialist die sinds jaar en dag als hofleverancier fungeert bij KTM. Brembo, nog zo'n huisleverancier van faam, leverde de schijfremsystemen die rondom op de Adventure te vinden zijn. De twee aparte remcircuits zijn uitgerust met een Brembo/Bosh ABS-systeem dat door de rijder kan worden uitgeschakeld.
De krachtbron is een vloeistof gekoelde V-twin. De cilinders staan onder een hoek van 75 graden tegenover mekaar, dragen elk een vierklepskop en een dubbele bovenliggende nokkenas en hebben een gezamenlijke cilinderinhoud van 999cc. De motor is met een boring en slagverhouding van 101 x 62,4 millimeter van het korte slag type, is 115 pk sterk en neemt genoegen met super loodvrij benzine 95. Die brandstof wordt middels een computergestuurd motormanagement in het inlaatsysteem verneveld. Een apart oliereservoir en twee oliepompen zorgen voor de benodigde smering. De meerplaatse natte koppeling wordt hydraulisch bediend en drijft een zes verhoudingen tellende versnellingsbak aan. De eindoverbrenging wordt verzorgd door een kettingtransmissie. De klim naar het zadel is dan met 880 millimeter wel iets minder hoog dan op de Adventure R, de zithoogte is niettemin nog altijd best wel als hoog en droog te omschrijven. De tankpartij en de plaats waar het zadel de tank raakt, is echter mooi slank gehouden waardoor de benodigde binnenbeenlengte toch nog iets of wat binnen de perken blijft.
En nu we het over de tank hebben, wel, eigenlijk is hetgeen je tussen de billen krijgt niet echt de brandstoftank. Die is namelijk in twee delen verdeeld en hangt aan elke kant naast de motor. Vandaar de twee vulopeningen en ook het feit dat de motor een voor zijn gestalte verrassend laag zwaartepunt heeft. Mooi bedacht ware het niet dat de constructie van de vuldoppen nog altijd te wensen overlaat. Wie bij het tanken eventjes niet de vulmond op de juiste plaats richt, krijgt met zekerheid een benzinedouche door terugslaande brandstof. Iets waar we vroeger al melding van maakten, maar waar KTM blijkbaar nog altijd niets aan gedaan heeft.
Ook nog steeds onveranderd is het feit dat het zadel voor lange ritten lang niet het gewenste comfort biedt. De vorm van het zadel is wel goed, maar aan de kwaliteit van de polstering gaat zelfs de meest geharde motorrijder na verloop van tijd twijfelen. Wie de tanks van de Adventure leeg rijdt zonder daarbij een rustpauze voor zijn onderrug in te lassen, mag gerust van zelfkastijding verdacht worden. De tankinhoud is namelijk plus minus 20 liter hetgeen normaliter goed moet zijn voor een actieradius van meer dan 300 kilometer. Een mogelijke oplossing voor dit euvel kan misschien het optioneel zadel zijn dat KTM aanbiedt. Het zou een gelvulling hebben en een beter comfort bieden samen met een 20 millimeter lagere zithoogte. Maar dat terzijde. Met het zadel hebben we het enige punt ten berde gebracht dat voor verbetering vatbaar is op gebied van comfort. De bescherming tegen de wind is zonder meer zeer goed (zelfs bij hoge snelheden) en de rijhouding die de motor zijn piloot oplegt, is ergonomisch bijzonder goed uitgedacht. Ware het niet dat je kont je tot de orde roept, je zou met deze Adventure wel blijven rijden.
Komt daarbij dat het rijgedrag van de 990 Adventure Dakar Edition foutloos is. Stabiel bij elke snelheid, verbluffend hanteerbaar voor zijn postuur en zo neutraal als maar kan zijn; je wordt op deze motor gewaar waarom KTM in veeleisende uithoudingsraces steeds vooraan te vinden is. De veersystemen werken dan ook perfect, zijn zo afgesteld dat ze goed functioneren op alle wegdekken en verlenen de 990 een stabiele, behouden vaart. De veervoorspanning van het monoshock element is trouwens snel en zonder gereedschap aanpasbaar. Een kloeke, opklapbare regelknop zorgt daar tot ieders tevredenheid voor.

De veerwegen zijn zeker wat betreft hun lengte voor gebruik op alle terrein voorzien, zowel voor als achter is er 245 millimeter veerweg aanwezig. De vrije hoogte van de motor is trouwens een meer dan respectabele 301 millimeter… Met de prestaties van de schijfremmen is ook niets mis. De remmen zijn goed doseerbaar en krachtig met misschien een kanttekening bij de achterrem. Die mocht nog wat krachtiger zijn op een motor die tenslotte ook als reismotor voor twee met bagage in de showroom staat. Ook zouden we een iets groter rempedaal verkiezen. Snel het werkelijk minuscule pedaaltje in noodsituaties vinden is niet voor iedereen weggelegd, temeer omdat het erg dicht tegen het motorblok is opgesteld.
Het uitschakelbare ABS duwt de remprestaties in de handen van een doorsnee motor gevoelig omhoog. Niemand hoeft nog een blokkerend wiel te vrezen en iedereen kan dus onder alle omstandigheden vol in de remmen gaan.
En dan dat motorblok. De karakteristieke tweecilinder heeft sinds zijn ontstaan duidelijk al heel wat transformaties meegemaakt. Voelde de oorspronkelijke 950cc-versie van de Adventure krachtig maar wat bruut in zijn manieren aan, de jongste telg van het LC4 tweecilinder geslacht brengt duidelijk op een andere manier zijn krachten op tafel. De 999cc grote motor heeft manieren geleerd en heeft dan ook veel aan souplesse gewonnen. Vooral in de lage toerenregionen voelt de motor vlotter en meegaander aan. Het resultaat is dat de krachtbron over een aangenaam brede powerband beschikt. Het vermogen komt er bovendien progressief in, waardoor de 990 Adventure zich ook in de files en in het stadsverkeer heel voorbeeldig gedraagt. Eén draai aan zijn oren is echter genoeg om hem vooruit te laten sprinten. 115 pk en een berg bruikbaar koppel in combinatie met rijklaar gewicht van iets meer dan 210 kilogram; maak je borst maar nat als je het daartegen wilt opnemen in de sprint… Wat betreft afwerking is de KTM 990 Adventure Dakar Edition zo goed als foutloos en ook het niveau van de uitrusting is zeker niet te versmaden. De standaard valbeugels zullen veel leed voorkomen als de motor ongewild even op zijn zij gaat liggen. De eveneens van huis uit gemonteerde middenbok is niet alleen een verademing, maar getuigt ook van veel inzicht van de bedenkers van deze motor. Het smeren van de ketting en het plegen van kleine onderhoudswerken wordt er enorm door vergemakkelijkt. Geen onbelangrijk detail bij een motor die zowel de jungle van de stad als de verre einders ambieert…
En dat de KTM 990 Adventure Dakar Edition een breed gebruiksgebied heeft, is niet alleen aan de motor zelf te danken. KTM heeft een mooi assortiment accessoires voor deze motor ontwikkeld. Om er maar een paar te noemen: een laterale kofferset met een inhoud van 64 liter, een topkoffer waarin je 46 liter stouwruimte vindt, een speciale tanktas, verwarmde handgrepen, sportieve uitlaatsystemen… Met de KTM Powerparts kan je letterlijk alle kanten op, terwijl je met de Powerwear overal passend gekleed aankomt. Maar voor het zover is moet je natuurlijk een KTM 990 Adventure Dakar Edition aankopen. Wel, voor wie plannen in die richting heeft, hebben we goed nieuws. De motor zoals wij die reden kost namelijk 13.990 euro en dat is gezien het gebodene én de goede reputatie van de KTM-motoren op gebied van betrouwbaarheid zeker een interessant voorstel.