Scottish Borders (deel 6)

"Borders? I have never seen one. But I have heard they exist in de minds of some people." Thor Heyerdahl, avonturier, wereldreiziger, wetenschapper en filosoof heeft ooit deze uitspraak gedaan en ook wij zijn deze mening toegedaan. Niet overtuigd? Maak zelf tochten in de Schotse Borders en je zal zeker tot dezelfde vaststelling komen…
De proef op de som nemen kan namelijk in dit geval. In het aanbod van Motorcycle Scotland zit namelijk een rit met de veelbetekenende naam "Best of both worlds" en die is in staat om zelfs de grootste scepticus te overreden.
De route is op de kop 300 kilometer lang - als je niet verloren rijdt – en bestaat in feite uit twee grote lussen. De kleinste lus kan je ook apart rijden en draagt in het Motorcycle Scotland archief de naam "Three Lochs Route". Wil je een dagje door de natuur dan verdient het natuurlijk aanbeveling om het gehele traject af te leggen dat je deels over Schots en deels over Engels grondgebied voert. We zijn die dag in de vroegte vertrokken want al geeft men aan dat men de rit gemakkelijk kan rijden in vijf en een half uur, als men onderweg eens wil stoppen voor een foto en een natje en een droogje is men snel al enkele uren langer onderweg. De Triumph Tigers hebben we in het vlakbij het hotel gelegen tankstation tot de nok gevuld met benzine. Het idee was dat we daarmee gemakkelijk zonder onderweg te moeten tanken het gehele traject zouden kunnen afleggen. Iets wat normaliter ook moest, maar wegens een klein misverstand zou het op het eind van de dag toch nog nipt worden om op één tank de thuishaven binnen te lopen.
Maar we lopen op de zaken vooruit. Toen we vertrokken had een typisch Schots voorjaarsweer ons vergezeld. Flarden uitbundige zon hadden dwars door donkere wolken het landschap verlicht. Ronduit dreigend was de hemel zelfs bij tijden geweest, maar optimisten zijnde hadden we ons daarvan niet veel aangetrokken. Toen we bij de afdamming van het Talla reservoir waren aangekomen had Jupiter zich in zijn gedaante van Pluvius aan ons getoond. Terwijl we de beelden stonden te maken had hij zowel regel als kleine hagelstenen op ons afgestuurd. Goed gekleed hadden we ons verscholen onder de overhangende takken van enkele bomen. De driftige neerslag aldus ontsnappend hadden we naar het beeld gekeken van twee Tigers die zich door de regen en de hagelstenen lieten geselen. Zowel de 1050 SE als de 800 was er stoïcijns onder gebleven; de goden zouden met zwaarder geschut op de proppen moeten komen om deze twee Britten uit hun lood te slaan. Het spreekwoord "na regen komt zonneschijn" is waarschijnlijk uit Schotland afkomstig. Amper was Pluvius door zijn voorraad neerslag heen of Apollo, zijn goddelijke zoon had met zijn vierspan over de hemel gereden. De zon had het eerst mistroostige decor in een fractie van een seconde heruitgevonden, er een lentefris en heel aantrekkelijk landschap van gemaakt.
Hand in hand met onze schaduw hadden we langs de oever van het Talla reservoir gereden. Daarna waren we over kletsnatte banen naar het Megget reservoir gebold. Daar hadden we terug foto's gemaakt waaruit later niet zou blijken dat we er pas een stevige bui over de nek hadden gehad. In de bossen naast het reservoir had een kudde schapen gegraasd. Telgen van dezelfde wollige stam zouden even later voor ons uit over de weg rennen op zoek naar een veilig onderkomen dat hen tegen de Tigers zou beschermen.
De klim aan het eind van het Megget reservoir had ons op een prachtige fotolocatie gebracht. Ondanks de steile weg waarin geen meter vlak was hadden we de Tigers even aan de kant gezet en had het fototoestel eens te meer zijn werk gedaan. De wind had gehuild van pret terwijl we daarna snel weer in onze helmen doken. Het gevoel amper een zandkorrel te zijn op deze aardkloot had me bekropen, een besef dat op mij aangenaam overkwam want de waarheid moet niet alleen gezegd worden maar ook onder ogen gezien.
De smalle weg omlaag had ons naar Saint Mary's Loch gebracht. De heuvels die we enkele dagen ervoor nog onder een stralende zon hadden gezien, hadden zich in een waas van mist en regen gehuld. Golfjes hadden het anders gladde wateroppervlak in een grijze massa herschapen en hier en daar had zelf een wit schuimkopje even het hoofd boven water gestoken. Tien minuten later hadden we terug in een stralend zonnetje gestaan, poserend tegen een achtergrond gevormd door niet alleen een blauwe hemel maar ook door een gouden zee van bloeiende brem. De berm had er vol van gestaan en ons als het ware de weg gewezen, samen met de houten palen en de elektriciteitsleidingen die van de ene paal naar de andere grepen.
Onze kleren waren al geheel en al droog geweest toen we over de A708 in de richting van Selkirk reden. Eén moment van onoplettendheid was genoeg geweest om de aanwijzingen van de Garmin GPS over het hoofd te zien. In plaats van rechtsaf te slaan naar de B709 waren we rechtdoor blijven rijden in de hoop dat er snel een andere weg die ook naar het oosten wees zich zou aandienen. Een heel eind verder, net na Broadmeadows, hadden we tenslotte halt gehouden en onze kar gekeerd. In een dun bevolkte landstreek neem je maar beter de juiste afslag, je weet nooit hoever je moet rijden om een alternatieve route te vinden!
We waren Ettrick Water over gereden. Onder de oude stenen brug had de rivier zijn weg gezocht door een zee van zwerfkeien, zoals hij dat al sinds mensenheugenis had gedaan in de lentetijd.
Rijdend op de juiste weg, de B709 dus, hadden we ons niet door het prachtige landschap laten afleiden. Toen de B711 zich aandiende en de GPS ons daarop attent maakte zijn we gehoorzaam die weg opgereden. Kleine boerderijtjes, als weggelopen uit een lifestyle blad, hadden af en toe langs de weg gestaan om onze doortocht te bekijken. Schapen in de weiden met op de achtergrond de kalme, oude heuvels…
Aan onze rechterhand had het Ettrick Forest Park gelegen. Van het originele Ettrick Forest was maar een schaduw over geweest van de plaats waar vroeger de Schotse koningen jaagden op de wolven, herten en -naar wordt verteld- occasioneel ook op mensen. Geen wonder dat heel wat kunstenaars deze streek als inspiratiebron kiezen… Het Alemoor reservoir had zich onverwacht aangemeld. We hadden halt gehouden op de stenen brug die het reservoir in twee stukken deelt. Aan de ene kant van de brug had het water diepblauw geleken terwijl de golfjes aan de zuidkant van het reservoir een lichtbruine kleur hadden gehad. In beide richtingen was de hemel veelbelovend blauw geweest, nauwelijks ontsiert door onschuldig ogende wolkjes.
Een wereld die zo wijd oogde dat hij bijna surrealistisch op ons overkwam had daarna voor ons gelegen. Hoever we konden kijken was niet te schatten geweest maar dat het gebodene een aanslag maakte op onze netvliezen, ons bevattingsvermogen en de geheugenkaarten van de camera kunnen we volmondig toegeven. Van de grens tussen Schotland en Engeland was geen spoor gebleken toen we het Nothumberland National Park binnenreden. Eens te meer was het landschap adembenemend geweest. De term schilderachtig was in dit geval slechts een vaag begrip, zelfs met een handvol superlatieven kom je er nog niet toe om de grootsheid en de schoonheid van dit deel van de wereld weer te geven.
Vrijheid, dat woord had de wind ons keer op keer weer in het oor geblazen, en zelfs de Tigers waren onder de druk van de voorbijrazende luchtlagen maar amper overeind gebleven. De wind had gaandeweg steeds meer vat op het ruige landschap gekregen en de motoren hadden een stevige hand gevraagd om hen over de overigens in uitstekende staat verkerende wegen te leiden.
Toen we de boorden van Kielder Water hadden bereikt was ergens parkeren niet zomaar meteen doenbaar gebleken. De wind had er zo hard en onverbiddelijk gewaaid dat we hadden gevreesd voor de veiligheid van de Tigers. Achter een vissershut die vlakbij het woest golvende ijskoude water stond hebben we ze tenslotte hun rust gegeven.
In de luwte, met de versnellingsbak in één en met het gezicht in de richting van de wind gekeerd hebben we ze alleen gelaten. Het fototoestel had geklikt, de wind had ons koude, rode oortjes bezorgt maar het water dat de stuwdam bestormde en tegelijkertijd keihard de zon weerkaatste had een prachtige aanblik gegeven.
Kielder Water en Forest Park biedt plaats aan het grootste door de mens gemaakte watermassa van Noord Europa. De bossen zijn de grootste werkende van Engeland en het geheel beslaat een oppervlakte van plus minus 400 vierkante kilometer. Het Forest Park is niet alleen een interessante bestemming voor natuurliefhebbende toeristen maar wordt ook door scholen bezocht.
De jeugd leert er van alles over de natuur, ze bezoeken er de Salmon Centre, maken er tochten, leren er iets over de jacht en de visvangst… In de Calvert Trust Kielder ontvangt men kinderen met fysieke of geestelijke storingen voor tal van in- en outdoor activiteiten. En bij ons ging het vroeger met de school steevast elk jaar naar de waterval van Coo of Cap Gris Nez…
Ondanks het mooie schouwspel van lucht, aarde en water zijn we de boorden van Kielder reservoir ontvlucht. We zijn langs de zuidelijke oever naar het noordelijke einde van het reservoir gereden. Op een boogscheut van de oever hebben we daar Kielder Castle ontdekt. Het kasteel was al gesloten toen we eraan kwamen maar desalniettemin heeft het ons allerminst teleurgesteld al was een kopje warme thee op dat moment eerlijk gezegd wel welkom geweest.
Kielder Castle is een voormalige jagerslodge van de Hertog van Northumberland. De gebouwen dateren uit 1775 en zien er de dag van vandaag waarschijnlijk nog altijd even aantrekkelijk uit als dik 200 jaar geleden. Knus gelegen en tegen de wind beschermd door omliggende bossen domineert Kielder Castle alles behalve de omgeving maar lijkt er veeleer deel van uit te maken, zelfs bijna in op te gaan. De Britse vlag op de toren van het kasteel was duidelijk geweest; Kielder Castle staat op Engelse grond, stond het kasteel in Schotland dan had er ongetwijfeld een andere vlag gewapperd… Pas later kwamen we te weten dat er in en om Kielder Castle allerlei te doen en te beleven valt. Er is een visitor centre dat tal van sportieve mogelijkheden biedt en daarnaast ook cultureel uit de hoek komt met het tentoonstellen van kunstcollecties. Gedreven door zowel een bij wijlen onstuimige landwind als een zon die steeds maar lager boven de einder kwam te staan hadden we in het zicht van Kielders Castle de Tigers terug bestegen. Welgemutst en zonder dralen hadden die ons over de B6357 langs Dinlabyre en Newcastleton gebracht. Onderweg waren we nog maar eens afgestapt om beelden van een midden in het niets gelegen begraafplaats op beeld vast te leggen.
De laag staande zon, de oude verweerde gedenkstenen, de kunstwerken die de zerken een onverwacht rijk cachet hadden gegeven. 't Was allemaal voer geweest voor niet alleen de Nikon maar ook voor onze ogen en onze geest en we hadden vruchteloos geprobeerd een stukje van de serene sfeer die er hing met ons mee te nemen. Wat een plaats om voor eeuwig en altijd uit te rusten van een lang en vruchtbaar leven!
Met die overweging nog tussen de tanden zijn we vervolgens naar Langholm gereden waar we de B709 terug zijn opgereden. Die had aanvankelijk in grote lijnen de rivier Esk gevolgd maar was daarna pal noord afgebogen en had ons uiteindelijk vlakbij Saint Mary's Loch afgeleverd. De rest van de rit was bekend terrein geweest en nog voor de zon volledig onder was waren we, op de laatste druppels brandstof rijdend, in Moffat aangekomen. In het Buccleuch Arms Hotel, de thuisbasis van Motorcycle Scotland hadden we aan Dave en Clint onze wedervaren verhaald na een stevige, verdomd smakelijke warme maaltijd.
En toen was het doek zowat gevallen over deze reis door de Borders; de volgende dag zijn we via de Yorkshire Dales naar Hull gereden, zijn er op de P&O Ferrie ingescheept en zijn daarmee gedurende de nacht naar Zeebrugge gevaren. Als mooie, comfortabele hekkensluiter van een prachtige motorreis zal die bootreis tellen! Het weerzien met het vertrouwde Vlaanderen was echter met gemengde gevoelens gebeurt; als ik de compleet door bouwwoede verwoeste Belgische kust uit het Kanaal zie opdoemen vraag ik me elke keer weer af waarom diegenen diegenen de boel zo hebben vermoord niet achter slot en grendel zitten…
Interessante links: P&O Ferries: http://www.poferries.be
Motorcycle Scotland: http://www.motorcyclescotland.com/
Buccleuch Arms Hotel: http://www.buccleucharmshotel.com/index.asp
Dumfries: http://www.visitdumfriesandgalloway.co.uk/
Floors Castle: http://www.roxburghe.net