Kunststof panelen herstellen

De kunststof heeft de wereld veroverd; zonder dat materiaal zouden we nergens meer zijn. Zowat alles wat we om ons heen vinden is van kunstmatig aangemaakt materiaal vervaardigd; er zijn zelfs mensen die minnaars en minnaressen hebben die zonder de uitvinding van de kunststof niet eens zouden bestaan…
Maar dat even helemaal terzijde. Net als de automobielsector heeft ook de motorindustrie het gebruik van diverse kunststoffen reeds lang geleden ontdekt. Stroomlijnen, spatborden, afdekschilden, sommige brandstoftanks en heel wat bagagekoffers zijn uit de relatief gemakkelijk vorm te geven kunststoffen gemaakt. Ze zijn relatief licht, gemakkelijk te onderhouden en betrekkelijk slagvast, soms zelfs in de massa gekleurd… maar hebben niet het eeuwige leven. Een kleine onachtzaamheid waardoor de motor valt is vaak al genoeg om dat plastiekwerk te doen barsten. En daar sta je dan; het onderdeel vervangen is vaak schrikwekkend duur maar lijkt op het eerste gezicht de enige valabele oplossing. Tenzij je de artikels op motornet.be leest natuurlijk! Als men over het herstellen van kunststof onderdelen praat hoor je heel veel de term "lassen" vallen. Als leek denk je dan meteen dat je dus een speciaal lastoestel nodig hebt om de herstelling te kunnen uitvoeren. Mis dus; die onderdelen kan je namelijk als doe-het-zelver heel gemakkelijk repareren en wel zonder dat je daarvoor speciaal, laat staan duur gereedschap nodig hebt. Er bestaan namelijk in de vakhandel speciale lijmen die zich heel eenvoudig laten verwerken en die voor een degelijke herstelling zorgen én voor een optisch verantwoorde reparatie.
In de betere autoshops zal men je zo over de toonbank diverse oplossingen aanbieden. Vaak gaat het om een tweecomponenten epoxy gel; een lijmsoort die door iedereen gemakkelijk te hanteren en zo goed als reukloos is. Gemakkelijk is tevens dat die lijm met verschillende "open tijden" te krijgen is. Met de "open tijd" van een lijm wordt de tijdspanne bedoeld waarbinnen de stukken op hun plaats moeten worden gebracht om een degelijke verlijming te verkrijgen. Als beginneling in het repareren van kunststof kies je best voor een lijm met een open tijd van plusminus 5 minuten, zo krijg je rustig de tijd om de stukken perfect bij mekaar te voegen. Indien het om een barst gaat (of een breuk met scherpe hoeken) dan bestaat ons eerste werk er uit om die een halt toe te roepen. Barsten hebben namelijk de onhebbelijke gewoonte om zich na verloop van tijd verder te zetten; zichzelf te verlengen. Dat komt omdat het eindpunt van de barst slechts een heel klein punt vormt dat het onder belasting gemakkelijk begeeft. Door een gaatje te boren van +/- 2 millimeter ontlast je de plaats waar de barst eindigt van overdadige stress. De krachten worden over een groter oppervlak verdeeld waardoor ze niet sterk genoeg meer zijn om terug schade aan te richten indien het stuk belast wordt. De illustratie hieronder verduidelijkt waar het gaatje dient geboord te worden; de gebruikte gereedschappen zijn een boormachientje en een goed snijdend metaalboortje. Oefen bij het boren zo weinig mogelijk druk uit; anders loop je kans dat de barst zich plots verder zet en dat is natuurlijk niet de bedoeling.
Hoe groter de contactoppervlakken zijn waarop de lijm kan hechten hoe sterker en duurzamer de verlijming. Op materiaal die slechts een millimeter of twee dik is, is dat op het eerste gezicht gemakkelijker gezegd dan gedaan. Maar waar een wil is is een weg. Door de te verlijmen randen 45 graden af te schuinen -hetgeen gemakkelijk gaat met een freesje voor modelbouw (type Dremel bijvoorbeeld), een scherp mesje of een stukje schuurpapier- bekom je echter in een wip een groter contactoppervlak. De onderstaande illustratie geeft weer waar we het over hebben.
Eenmaal de stukken klaargemaakt is de tijd gekomen om ze in een verwarmde kamer onder te brengen. De temperatuur welke die ruimte minimum moet hebben kan je te weten komen door de handleiding van de lijm te lezen. Laat de stukken in de vereiste temperatuur minimum een uurtje klimatiseren en vermijd de te verlijmen naden aan te raken met de vingers; op onze huid zit altijd een beetje vet en dat vet kunnen we missen als de pest als we een degelijke verlijming willen bekomen. Zorg er ook voor dat de stukken –eenmaal verlijmd- er ongeveer 24 uur kunnen rusten zonder verplaatst te moeten worden. Bewegingen verstoren het lijmproces en zorgen voor een minder sterke verlijming. De voorzichtigheid is de moeder van de porseleinkast zegt het spreekwoord. Ook bij het repareren van kunststof geldt dat spreekwoord. Zorg er in de eerste plaats voor dat je propere handen hebt en dat je omgeving netjes is. Epoxy gel is een kleverig goedje en eens er vuil in terecht komt krijg je het er met geen stokken meer uit. Met tape op een millimetertje van rand van de te verlijmen stukken afplakken –aan de zijde die zichtbaar blijft na de montage van het stuk- is ook een aanrader. Mors je een beetje lijm dan komt die op de tape terecht en is die gemakkelijk te verwijderen. Epoxy gel is een twee componenten lijm. Dat wil zeggen dat er twee stoffen dienen samengevoegd te worden om de lijm gebruiksklaar te maken. Afwegen of afmeten is in het geval van een doe-het-zelf kitje niet nodig aangezien de beide stoffen in een gecombineerde spuit zitten. Spuit op een propere ondergrond -een stukje glas, metaal of stevige plastiek- de nodige hoeveelheid lijm. Meng daarna met een staafje of een spatel –een ontvette nagel bijvoorbeeld als je niets anders bij de hand hebt- de twee componenten snel door elkaar tot er een homogene massa ontstaat. Hou daarbij de "open tijd" in de gaten want van zodra dat de twee componenten samenkomen begint je tijd te lopen…
Smeer zorgvuldig de V-vormige naad langs beide zijden vol lijm en zie erop toe dat er zich geen luchtbelletjes in de lijm vormen. Gebruik iets meer lijm dan strikt noodzakelijk want die zal voor een nog groter verbindingsvlak zorgen. Eenmaal dat gedaan is breng je over de lijmnaad -aan de zijde van het stuk dat niet gezien wordt na de montage- een stukje plastieken huishoudfolie aan en strijk je dat netjes glad uit. De lijm zal zich verdelen over de beide vlakken en voor een mooi glad oppervlak zorgen. Ga vervolgens de andere zijde van de naad te lijf. Verwijder de lijm tot die amper een millimetertje boven de te verlijmen vlakken staat. Vervolgens haal je de kleefband weg en laat je de verlijming 24 uur drogen. Probeer na enige tijd niet of er al een verbinding is ontstaan tussen de stukken, anders verstoor je het lijmproces en kan je van vooraf aan beginnen.
Na een etmaal kan je de stukken manipuleren en zal je verbaasd staan van de door jou uitgevoerde reparatie. Het opkuisen van de lijmnaad –aan de kant die zichtbaar blijft- is heel gemakkelijk. Je snijdt met een vlijmscherf hobbymesje het te veel aan lijm weg en je schuurt daarna met een fijnkorrelig waterschuurpapier voorzichtig de lijmnaad glad. Raak daarbij zo min mogelijk de omliggende oppervlakken aan. Hetgeen glad geschuurd is kan je daarna met een likje verf verdoezelen. Daarvoor zijn in de autohandel speciale verfsetjes te koop die wat betreft uiterlijk en gebruiksgemak verdacht veel lijken op nagellak. Misschien is het dan ook geen slecht idee om moeder de vrouw voor dat klusje in te schakelen; oefening baart kunst zegt immers het spreekwoord… Tips: *koop je lijm in een bekende autoaccessoire zaak en leg uit waarvoor de lijm juist moet dienen. Neem eventueel het te herstellen paneel mee naar de winkel. *Bewaar de lijm steeds volgens de voorschriften van de fabrikant –zowel voor- als na het gebruik ervan- want zoniet verliest de lijm zijn eigenschappen. *Rook, eet of drink niet tijdens het werken met de lijm en vermijd dat er lijm in je ogen komt. *Ben je niet echt een handige Harry maak dan eerst eens een proefstuk; een stuk van een oude plastieken emmer is daar het geschikte slachtoffer voor.