De momentsleutel

Sleutelen aan motoren; in vroegere tijden was het vanzelfsprekend dat elke motorrijder zoveel mogelijk zelf het onderhoud van zijn motor uitvoerde. Met een set steeksleutels, een doos met dopsleutels, wat schroevendraaiers en een set inbussleutels kwam je al een eind ver. Van een momentsleutel had de doe-het-zelver op dat moment nog maar amper gehoord, laat staat dat hij er één bezat.
Dat was ook niet strikt nodig. De techniek die toen op onze motoren zat was veelal wat betreft sterkte overbemeten. Met een beetje gevoel in de rechterarm riskeerde je niet meteen om iets kapot te draaien dus verkondigden veel ervaren sleutelaars dat hun momentsleutel in hun arm was ingebouwd. Vandaag de dag ligt dat allemaal wel héél anders. Door het toenemende gebruik van lichtere materialen loop je bij het sleutelen veel meer kans dat je een bout de kop afdraait of iets beschadigt door een te groot aanhaal koppel. Er zijn nu ook veel meer gegevens beschikbaar over hoe strak iets dient aangetrokken te worden, en last but not least zijn de prijzen van de gereedschappen -en dus ook die van een momentsleutel- democratischer geworden. Wie een beetje uit zijn doppen kijkt koopt er eentje voor een schappelijke prijs en als je een beetje zorg draagt voor dat gereedschap dan heb je er een mensenleven lang geniet van.
Maar wat is een momentsleutel nu eigenlijk, zullen velen zich afvragen. Wel, het is simpelweg een gereedschap dat ervoor zorgt dat je bouten en moeren met de juiste spanning aanhaalt. Het is een gereedschap waarop je een dopsleutel vastzet en dus de normale hefboom vervangt. Niet meer, maar ook niet minder. Dat is nodig om een correcte montage tot stand te brengen én vermijdt beschadigingen van onderdelen of het loskomen ervan. Om te weten hoe strak een bout of een moer dient aangehaald te worden kan je beroep doen op een degelijk werkplaatshandboek. Die zijn te koop in de betere boekhandel voor het gros van de motoren en steken niet alleen propvol handige raadgevingen en voorschriften over het monteren en demonteren van je motor maar ook is er bijna altijd een lange lijst met aanhaalkoppels in opgenomen. "Te" is nooit goed, zegt het spreekwoord. Te los, te vast; je kan het maar beter vermijden bij het monteren van motoronderdelen. In het ene geval riskeer je dat het onderdeel loskomt en in het andere geval komt het niet zelden voor dat je door het te vast aanhalen van bouten en moeren de zaak verwringt, met alle gevolgen van dien. Te vast gedraaide bouten en moeren laten zich achteraf ook slechts met veel moeite losmaken en daardoor worden ze bij die verwoede pogingen niet zelden beschadigd. Wie ooit al geconfronteerd is geworden met een afgebroken bout of een rondgedraaide moer weet dat het verwijderen ervan heel veel bloed, zweet en tranen kan kosten. Beter vermijden is dus de boodschap, en daarvoor is de momentsleutel het aan te raden gereedschap.
Er bestaan verschillende types momentsleutels maar de werking ervan komt steeds op hetzelfde neer. Voor je het betreffende onderdeel gaat vastzetten zoek je op met welke aanhaalkoppel dat moet gebeuren. Mis je daarbij niet want er bestaan verschillende waarden. De meest gebruikte is Newtonmeter, afgekort Nm. Vervolgens stel je de momentsleutel zo in dat hij aangeeft wanneer dat koppel bereikt is. Daarna plaats je de juiste maat sleutel op de momentsleutel en haal je de bout of de moer aan. Simpeler kan bijna niet, maar weet dat zowel je motor als de volgende die aan je motor sleutelt –wellicht jij dus- deze zorgzame behandeling zal weten te appreciëren. Inderdaad, het is zoals Kamiel Spiesses ooit zong: 't is niet moeilijk; 't is gemakkelijk…!