Progressieve veren monteren; wat bereik je ermee?

Beelden: motornet.be & Hyperpro
Veel motorrijder willen een comfortabele en stabiele motor waarmee ze ook sportief kunnen rijden. Om deze eigenschappen te bereiken dient in de eerste plaatsde vering van de motor ertoe in staat te zijn om deze eigenschappen te verwezenlijken. Een korte beschouwing waarom progressieve veren daarbij een belangrijke rol spelen is hier op zijn plaats want enkel aan de hand van de juiste informatie kan je de juiste beslissingen nemen.
Een vering met comfortabele eigenschappen is een vering die de kunst verstaat om de oneffenheden in het wegdek op te vangen. Dat gebeurd voornamelijk door de eerste centimeters van de veer van de schokbreker. Dit gedeelte mag dan ook niet te hard zijn. Een goed voorbeeld is een klassieke Amerikaanse; die wordt over het algemeen wat betreft zijn vering als comfortabel betiteld en gaat dan ook heel gemakkelijk in de veren. Een zachte vering heeft echter ook nadelen. Oneffenheden in het wegdek, zwaar optrekken, stevig remmen, sportief bochtenwerk en ook een zwaardere belasting van de motor door bijvoorbeeld een duopassagier of bagage leiden in dit geval niet zelden tot instabiliteit. Om die te compenseren worden vaak de volgende ingrepen doorgevoerd: Het verhogen van de veervoorspanning: Deze wijziging aan de schokbreker wordt vaak toegepast om het probleem van een te ver ingedrukte vering op te lossen ten gevolge van een zware statische belasting van de motor of om een sportiever rijgedrag te verkrijgen. Door verhogen van de veervoorspanning wijzigt natuurlijk niet de veerconstante. Wat je wel doet is de geometrie van de motorfiets wijzigingen en de negatieve veerweg van de motorfiets beperken. Deze negatieve veerweg heeft u echter nodig bij het remmen en het optrekken om de wielen goed in contact met de weg te kunnen houden. Het verhogen van de ingaande demping: Wanneer er dan een snelle of grote belasting op de schokbreker plaatsvindt, wordt deze klap gedempt door de demper van de schokbreker. Door de hoge inwendige oliedrukken die door deze belasting ontstaat slijt de schokbreker daardoor aanzienlijk sneller. Beter is het echter om een set progressieve veren te laten monteren. Vaak kan je de hiervoor beschreven euvels daarmee perfect oplossen terwijl de prijs van de ingreep binnen de perken blijft. Te vaak kiest men echter voor een dure schokdemper om zijn veringproblemen op te lossen.Een emulsiedemper in combinatie met een progressieve veer is echter in 90% van de gevallen dus ruim voldoende om een geweldige verbetering van het rijgedrag te verkrijgen. Veersoorten Laten we de verschillende veersoorten eens van dichtbij gaan bekijken. Op de onderstaande illustratie staan drie veren afgebeeld. Op het eerste gezicht lijken die identiek want ze hebben dezelfde diameter, dezelfde lengte, hetzelfde aantal windingen en de zelfde draaddikte. Het verschil zit hem echter in de manier waarop de veer is gewikkeld. De normale veer (uiterst links) is lineair gewikkeld. De afstanden tussen de windingen zijn immers tussen alle windingen gelijk. De veer uiterst rechts is traploos progressief gewikkeld. De afstanden tussen de windingen zijn onderling verschillend. De veer die in het midden afgebeeld is is een tweetraps lineaire veer. Deze worden vaak als progressieve veren aangeboden maar zijn in feite twee gestapelde lineaire veren. Het gevolg daarvan is dat ze een plotselinge wijziging van de veerconstante hebben bij indrukking. De veer wordt dus in één keer harder en dat kan je moeilijk een progressieve eigenschap noemen.
Werking Een spiraalveer die samengedrukt wordt werkt op torsie. Ter verduidelijking nemen we als voorbeeld een plastic roerstaafje aan beide uiteinden vast. Wanneer je nu je rechterhand probeert te draaien terwijl je je linkerhand stil houd, tors je het roerstaafje. Het krachtenbeeld van de lineair veer wordt duidelijk wanneer je met meer kracht het staafje probeert te torderen. De weerstand neemt lineair toe. Om de werking van een progressieve veer na te bootsen verplaatst je je rechterhand dichter naar je linkerhand -zoals in de onderstaande illustratie wordt aangegeven- en probeer je terug het roerstaafje te torderen. Dit gaat moeilijker. Vertaald naar onze lineaire veer uit bovenstaande afbeelding betekent dat dat ook de windingen evenredig naar elkaar toe bewegen. Bij voldoende kracht is dan ook opeens de veer gesloten. Dit geeft zeer gevaarlijke situaties, omdat er dan eenvoudigweg geen veerweg meer over blijft en de motor daarop negatief zal reageren. Bij de progressieve veer gaat eerst de eerste winding aanleggen, dan de volgende, dan de volgende, etc. U voelt dat de veer steeds harder wordt bij indrukking. Het eerste gedeelte van de progressieve veer is net zo zacht als de lineair veer en zorgt dan ook voor het nodige comfort. De kracht wordt immers over alle windingen verdeeld. Zodra de eerste winding tegen de tweede winding aan gaat liggen ontstaat er een hardere veerconstante en dat gaat per winding door.
Eigenschappen, toepassingen & verkrijgbaarheid De toepassing van een progressieve veer zorgt dus zowel voor rijcomfort als voor een voldoende strakke vering voor sportief gebruik. Bovendien zorgen ze voor minder bandenslijtage én een beter te controleren overdracht van het motorvermogen naar het wegdek. Ook de remwerking gaat er op vooruit want met progressieve veren in de voorvork blijft de motor beter beheersbaar onder hard remmen. Eén van de grootste specialisten in het vervaardigen van progressieve veren is Hyper Pro, die hebben complete sets voor zowel de voor- als de achtervering van je motorfiets. Via Bike Design kan je dealer het nodige bestellen. Zelf een kijkje nemen in het aanbod van Bike Design is niet moeilijk. Het bedrijf heeft een goed werkende site waarop je 24 op 24 uur terecht kunt.