Misleidende reclame
Je kan er in deze wereld nog maar nauwelijks aan ontsnappen; overal word je op meer of min subtiele wijze geconfronteerd met reclameboodschappen. Van de naam van het motormerk dat 95 keer aan alle kanten op je motor is geplakt tot de reclameborden langs de weg, de advertenties in de krant en op het internet, de reclamespots op tv en sportlui die gebukt gaan onder een zee van merknamen. Mocht je er blind van kunnen worden, dan had de gehele wereld al lang het zicht verloren… Je kunt je afvragen welk een invloed deze constante stroom van merknamen en boodschappen op een mens uitoefent. Ik weet voor mezelf dat enkel die zaken die mij interesseren mijn aandacht krijgen en dat ik de rest als bladvulling ervaar, welk me op de duur echt wel kan gaan irriteren. Na nog maar eens een reclamespot over één of ander heilzaam drankje dat het opzwellen van de onderbuik tegengaat, gevolgd door de zoveelste peperdure kortfilm waarin men "en passant" een al even dure auto als een hebbeding afschildert, heb ik het wel gehad en kan de televisie voor die avond weer eens uit. Zeker als blijkt dat die reclameboodschappen zaken suggereren die kant nog wal raken en volksverlakkerij van het zuiverste (?) water is. Wie heeft hem nog niet gezien, die reclamespot waarin met magische pennen laklagen van wagens, motoren en boten op mysterieuze wijze worden hersteld. Die van die lijm waarmee je een mens zomaar met zijn schoenzolen tegen het plafond plakt, is al even bekend. Om nog niet te spreken over die fantastische fitnessmachines die elkaar in een razend tempo opvolgen. Die met de boodschap dat je met een bepaalde wagen zonder tanken een welbepaalde afstand kan afleggen, was ook een goeie; in het televisieprogramma Volt werd de proef op de som genomen en kwam aan het licht hoe misleidend deze boodschap wel was. De pers gaat ook al niet vrijuit in dat alles. Onlangs nog publiceerde bijvoorbeeld een Belgisch motorblad een vergelijkingstest, waarbij werd gesuggereerd dat de beoordeelde motoren op hetzelfde moment onder dezelfde omstandigheden waren beproefd door de testrijders. In de praktijk bleek dat niet met de waarheid te stroken, één van de motoren was enkel ten behoeve van de foto's naast de andere gezet en in de test dus niet open en eerlijk met de andere vergeleken. Terwijl dat op de cover van het magazine wel degelijk gesuggereerd werd. Niet alleen de lezers wordt daarmee geen dienst bewezen, ook de betrokken motormerken moeten zich op de keper beschouwd toch een beetje genomen voelen… Maar toch heeft zeker niet iedereen meteen door dat men in reclameboodschappen of andere communicaties misleid kan worden. En dat is dan nog zacht uitgedrukt, in sommige gevallen zou men eerder van grove bedriegerij kunnen spreken dan over een suggestie die niet geheel en al zuiver op de graad is. Wettelijk zijn die zaakjes natuurlijk waterdicht, want diegenen die deze onzin bedenken, willen natuurlijk niet het risico lopen een schadeclaim aan de broek te krijgen. En daar is net waar het schoentje wringt. De wetgeving is niet sluitend genoeg gemaakt om deze vorm van bedriegerij aan banden te kunnen leggen. Men neemt aan dat de man in de straat wel zelf kan oordelen wat al dan niet realiteit is, maar in de praktijk blijkt dat beoordelingsvermogen lang niet zo efficiënt te zijn. Beïnvloed door wishful thinking lopen heel wat consumenten met hun ogen open in de voor hen professioneel opgezette val en kopen zaken waarvan de vlag de lading niet dekt. En geen enkele politieker die daaraan wat doet. Of zou men vanuit dat kamp misschien schrik hebben dat ook door hen gemaakte beloftes en afspraken voor gerechtelijke gevolgen kunnen zorgen indien men ze niet nakomt?